De spanningen tussen Amerika en Turkije waren de laatste maanden behoorlijk opgelopen vanwege het Turkse besluit om een Russisch luchtafweersysteem te kopen.
Amerika heeft nu besloten dat in dat geval Turkije kan fluiten naar de F-35 straaljager en Turkije zegt dat Amerika nu moet kiezen tussen hun vriendschap of samenwerking met terroristen.
Dit uiteraard omdat Turkije heeft besloten het S-400 luchtafweersysteem van Rusland te kopen en niet van plan is daar vanaf te wijken. We schrijven al langere tijd over dit onderwerp, maar we komen nu in een fase dat het hard tegen hard lijkt te gaan.
Tot nu heeft Amerika met van alles gedreigd, maar nu is de eerste keer dat er daadwerkelijk actie is ondernomen en wellicht met verregaande consequenties.
Het antwoord van Turkije liet niet lang op zich wachten en daaruit blijkt dat ze niet van plan zijn toe te geven aan de Amerikaanse chantage en zeggen op hun beurt tegen Amerika: “Of jullie zijn met ons of met de terroristen”.
Vicepresident Mike Pence had eerder in de week al de mond vol over het ondermijnen door Turkije van de NAVO vanwege het kopen van wapens bij “de vijand” en deelde de Turken mee dat ze de F-35 vaarwel konden zeggen als ze niet snel van mening zouden veranderen.
Verder zei Pence: “Het aanschaffen door Turkije van het 2.5 miljard dollar kostende S-400 raketafweersysteem van Rusland betekent een groot gevaar voor de NAVO en voor de kracht van het bondgenootschap”. Hij voegde eraan toe dat dit besluit ernstige gevolgen voor Turkije zou hebben.
De Turkse Vicepresident Fuat Oktay kwam daarop met het volgende antwoord: “De Verenigde Staten moeten kiezen. Wil het een bondgenoot van Turkije blijven of wil het onze vriendschap riskeren door de krachten te bundelen met terroristen om de verdediging van NAVO bondgenoten tegen haar vijanden te ondermijnen?”
Ironische van dit alles is dat beiden de ander beschuldigen van het ondermijnen van de NAVO.
Turkije maakte verder niet duidelijk welke terroristen het in gedachten had, maar waarschijnlijk betreft het hier de Koerden in Syrië. Amerika heeft Turkije diverse keren gewaarschuwd niet dieper Syrië in te gaan om zo hun vijanden, de Koerden, te bestrijden.
Dan speelt er natuurlijk nog altijd het verhaal over Fethulla Gülen, die volgens Turkije onmiddellijk uitgeleverd dient te worden en waar Amerika, voorlopig althans, de poot stijf houdt. Eerder leek het erop dat de Turkse chantage van Amerika in verband met de moord op de journalist Khashoggi had gewerkt, maar daar lijkt nu geen sprake meer van.
Eerder in de week had Turkije al geprobeerd de gemoederen te bedaren door te zeggen dat het S-400 niet in de NAVO systemen zal worden geïntegreerd en dat dit systeem nooit een bedreiging zou vormen voor het Westen, inclusief de F-35. Maar, dat was voordat Amerika de levering van de F-35 had stopgezet.
Afgelopen vrijdag vond er een bespreking plaats tussen de Russische Minister van Buitenlandse Zaken Lavrov en zijn Turkse collega Cavusoglu. Deze laatste maakte toen nog eens de positie van Turkije duidelijk: “We hebben een overeenkomst gesloten met de Russen en die blijft geldig. We bespreken nu wanneer het systeem geleverd gaat worden”.
Naar verwachting zal die eerste levering van het S-400 systeem in juli plaatsvinden. De opmerkingen van Cavusoglu zijn in feite een herhaling van hetgeen president Erdogan eerder zei.
Turkije heeft honderd F-35 toestellen besteld en Turkse piloten hebben al getraind met het toestel in Arizona. Amerika heeft formeel de eerste paar toestellen geleverd aan Turkije, maar probleem is dat deze zich op dit moment nog steeds in Amerika bevinden en daar zo te zien voorlopig ook wel zullen blijven.